Nieuwe ontwikkelingen pensioen in eigen beheer

Actualiteit | 8 juli 2016

-Taxnews 1620 –

Staatssecretaris Wiebes  heeft op 1 juli jl. de Tweede Kamer in een brief verder geïnformeerd over het ‘uitfaseren’ van het pensioen in eigen beheer (zie ook onze Taxnews 1610). Voorafgaand aan de keuze voor afkoop van het pensioen of het omzetten naar een oudedagsspaarregeling in eigen beheer (OSEB) vindt een afstempeling plaats van het pensioen naar de fiscale balanswaarde. Om ongewenst anticipatiegedrag te voorkomen wordt voor de afstempeling in beginsel de fiscale balanswaarde ultimo 2015 gehanteerd.

Bij afkoop van het pensioen is nieuw dat de overgangsregeling wordt verruimd naar drie jaar (2017 t/m 2019). Daarbij is een kortingsstaffel geïntroduceerd. Hoe langer men wacht met de afkoop, hoe lager de korting. De voorgestelde kortingspercentages zijn: in 2017 34,5%, in 2018 25% en in 2019 19,5%.

Voorbeeld: stel de fiscale balanswaarde bedraagt ultimo 2015 € 200.000 en de commerciële balanswaarde bedraagt ultimo 2015 € 750.000.

Bij afkoop in 2017 wordt in box 1 loonbelasting betaald over 65,5% van € 200.000 is € 131.000. De BV is wel een afkoopsom van € 200.000 aan de DGA verschuldigd. Daarvan is een bedrag van € 131.000 progressief belast in box 1. Bij een IB tarief van 52% is de belastingdruk in 2017 34,06%. Voor 2018 en 2019 stijgt dit percentage naar 39% respectievelijk 41,86%. Twee jaar wachten met de afkoop verhoogt de box 1-belasting met 7,8%, in dit voorbeeld ruim € 15.000.

De staatssecretaris geeft zelf aan dat de keuze voor afkoop dan wel omzetting in een OSEB zal afhangen van de persoonlijke situatie, waarbij met name van belang is of de fiscale balanswaarde van de pensioenverplichting ten minste volledig gedekt is door het eigen vermogen van de BV. Als dit niet het geval is (het pensioen in eigen beheer staat ‘onder water’), dan verwacht de staatssecretaris dat niet zal worden gekozen voor afkoop. Volgens hem zullen alleen DGA’s met een pensioen dat ‘boven water’ staat eventueel kiezen voor afkoop.

Belangrijk voordeel van beide varianten is de opheffing van de ‘dividendklem’. De DGA die zijn pensioen heeft afgekocht of heeft omgezet in de OSEB hoeft geen extra vermogen meer aan te houden (in bovenstaand voorbeeld het verschil tussen € 750.000 en € 200.000) alvorens zonder sanctieheffing dividend kan worden uitgekeerd.

Vervalt pensioen in eigen beheer volledig?

Een keuze voor afkoop dan wel OSEB lijkt niet verplicht. Een bestaand pensioen in eigen beheer zou dan in stand blijven en worden ‘bevroren’. Een belangrijk aandachtspunt, waarvoor de staatssecretaris geen echte oplossing biedt, is namelijk de belangen van de partner. Beide varianten leiden tot een aantasting van de pensioenrechten van de partner. De partner moet voor akkoord mee tekenen. Wanneer de partner dit echt niet wil, moet het opgebouwde pensioen volgens de staatssecretaris maar bevroren moet worden. Daarmee lijkt hij aan te geven dat het eigenbeheerpensioen in voorkomende gevallen kan blijven voortbestaan.

Duidelijkheid  over  de gevolgen van de voorstellen voor aanpalende zaken, zoals stamrechten in eigen beheer en reeds ingegane pensioenen in eigen beheer, geeft de staatssecretaris helaas niet.

Het definitieve wetsvoorstel zal op Prinsjesdag worden ingediend. De toegezegde internetconsultatie is inmiddels van de baan. Wij houden u op de hoogte!

Auteur

Joyce Bertens