Overdracht aandelen OG-BV soms ook vrijgesteld van overdrachtsbelasting!

Actualiteit | 8 september 2016

– taxnews 1625 –

Er is veel discussie over toepassing van de ruime vrijstellingen van de bedrijfsopvolgingsregeling (hierna: BOR) in de inkomstenbelasting en de successiewet bij BV’s die onroerende zaken exploiteren (zie ook taxnews 1612). Daarbij gaat de discussie meestal over de vraag of deze BV’s wel een echte onderneming drijven. Ook in de overdrachtbelasting kennen we een BOR, die overdrachten van ondernemingsvermogen binnen de familiesfeer vrijstelt. Op 12 juli jongstleden heeft Rechtbank Noord-Nederland een interessante uitspraak gedaan over het begrip ‘onderneming’ voor toepassing van die vrijstelling.

In die casus had moeder alle aandelen in een vastgoed BV geschonken aan haar zoon. En omdat de BV een echte (materiële) onderneming dreef, had de Belastingdienst goedgekeurd dat de BOR in de inkomstenbelasting en schenkbelasting kon worden toegepast. Maar de schenking was volgens de Belastingdienst wel belast met overdrachtbelasting, omdat de aandelen in die BV, voor de overdrachtsbelasting als (fictieve) onroerende zaak worden beschouwd (OG-BV). Voor de rechtbank was het nu de vraag of ook de BOR uit de overdrachtsbelasting hierop van toepassing was.

De inspecteur stelde dat de vrijstelling niet geldt voor aandelen in een BV, maar alleen voor onroerende zaken van ondernemingen in de zin van de inkomstenbelasting, zoals van een eenmanszaak of vennootschap onder firma. De Rechtbank overwoog dat de wetgever de BOR waarschijnlijk niet heeft willen beperken tot overdracht van onroerende zaken van IB ondernemingen. Het primaire doel van de BOR in de overdrachtsbelasting is het wegnemen van fiscale belemmeringen bij de bedrijfsoverdracht binnen een beperkte familiesfeer. Concreet voorkomt de vrijstelling heffing van overdrachtsbelasting bij overdracht van onroerende zaken bij zulke bedrijfsoverdrachten. Daarom zou de vrijstelling ook moeten gelden volgens de Rechtbank als de onderneming in de vorm van een BV wordt gedreven en de aandelen worden geschonken.

Het begrip onderneming sluit daarmee volgens de Rechtbank goed aan bij het begrijp onderneming zoals dat in de BOR in andere heffingswetten wordt genoemd. Door de vrijstelling niet toe te passen, zou immers juist een ongewenste fiscale belemmering blijven bestaan. Nu in dit geval niet in geschil was of er sprake is van een materiële onderneming en aan de overige voorwaarden is voldaan, kon de schenking van aandelen in de vastgoed BV met gebruikmaking van de vrijstelling van overdrachtsbelasting plaatsvinden.

Belang voor de praktijk

Dit is zowel voor de belanghebbende als voor de praktijk een zeer gunstige uitspraak. Maar omdat het voor beide partijen een zeer principiële zaak betreft, volgt waarschijnlijk nog wel hoger beroep en zal het laatste woord aan de Hoge Raad zijn over enkele jaren. Eén zwaluw maakt ook in dit geval dus nog geen zomer.

Wilt u meer informatie over de fiscaliteit rondom een bedrijfsoverdracht en de daarbij behorende onroerende zaken, neemt u dan contact op met één van onze adviseurs. Zij kunnen u hier nader over informeren.

Auteur

Joyce Bertens