Zienswijze fiscus aan- en verkoopkosten deelnemingen bekend gemaakt

Actualiteit | 23 mei 2016

-Taxnews 1613 –

Bedrijfsovernames gaan doorgaans gepaard met aanzienlijke kosten. Kopers en de verkopers laten zich doorgaans door verschillende adviseurs bijstaan en bij iedere levering van aandelen is wettelijk verplicht een notaris betrokken. De administratieve verwerking van dit soort kosten levert echter nogal eens problemen op met de fiscus omdat zowel voor de vennootschapsbelasting (VPB) als voor de omzetbelasting (BTW) aftrekbeperkingen gelden. Voor de VPB is onlangs bekend geworden hoe de fiscus aankijkt tegen de vraag welke kosten gezien moeten worden als kosten van aan- en verkoop van deelnemingen.

Kosten van aan- en verkoop van een deelneming (zoals een pakket van ten minste 5% van het nominaal gestorte kapitaal in een vennootschap) zijn niet aftrekbaar van de winst voor de VPB. Deze kosten dienen te worden geactiveerd bij de kostprijs van die deelneming en mogen niet ten laste van het resultaat komen. Onlangs is op grond van de Wet Openbaarheid Bestuur bekend geworden dat er bij de Belastingdienst een “draaiboek” bestaat waarin standpunten worden ingenomen hoe moet worden omgegaan deze kosten. Hierna sommen wij de meest in het oog springende punten op.

De fiscus stelt vast dat aankoopkosten van een deelneming, zoals kosten van onderzoek (zogeheten due diligence), notaris- en advieskosten, steeds vaker als financieringslasten worden gepresenteerd, om ze zodoende alsnog in aftrek te kunnen brengen. De fiscus volgt deze praktijk kritisch.

• Volgens de fiscus geldt de aftrekbeperking ook voor kosten die niet rechtstreeks in verband staan met de verwerving dan wel verkoop van een deelneming. Indien een transactie redelijkerwijs is te verwachten, dienen de daarvoor gemaakte kosten te worden geactiveerd. Pas wanneer de transactie daarna definitief niet door zou blijken te gaan, kunnen de kosten in aftrek worden gebracht van de fiscale winst.
• Tot de verkrijgingsprijs van de deelneming behoren volgens de fiscus, naast de hierboven genoemde directe kosten, ook de zogeheten indirecte kosten. Denk daarbij aan (een deel van) het salaris van het eigen personeel dat voorbereidende werkzaamheden voor de aan- of verkoop doet of de onderhandelingen voert. Deze kosten zullen vaak lastig te bepalen zijn, maar zijn, althans volgens de fiscus, niet aftrekbaar.

Ook voor de omzetbelasting geldt een aftrekbeperking en wel als sprake is van een Holding die als enige activiteit heeft het houden van aandelen in een andere vennootschap. Er is dan geen sprake van een met BTW-belaste activiteit bij die Holding, waardoor zij geen recht op aftrek van aan haar in rekening gebrachte BTW heeft. Verrekening van de BTW op de factuur van de kosten van aan- en verkoop van een deelneming wordt wel toegestaan als de Holding een zogenoemde ‘moeiende’ holding is. Dat wil zeggen dat zij tegen een (met BTW belaste) vergoeding leiding geeft aan haar deelneming(en).

Belang voor de praktijk

De verwerking van het aan- en verkopen van deelnemingen voor de VPB wijkt af van die in de commerciële jaarrekening. In de jaarrekening worden alle kosten ter zake van een deelneming in aftrek gebracht, maar in de fiscale aangifte VPB is dit niet mogelijk. De fiscus hanteert hier naar onze mening soms een te stringent toetsingskader. Ook voor de BTW kan een aftrekbeperking van toepassing zijn bij dergelijke kosten. Het is mede daarom raadzaam dat u zich zowel vóór als na de aan- of verkoop van een deelneming door een deskundig adviseur laat adviseren!

Auteur

Joyce Bertens